Snel opschalen als food startup, het is niet elke startende ondernemer gegeven. Slechts 1 op de 200 startups groeit binnen 5 jaar uit tot een omzet van €10.000.000. Het is ingewikkeld. Lang niet iedereen slaagt, maar het is niet onmogelijk. Hoe schaal je succesvol op als startup in de foodsector en waar moet je allemaal rekening mee houden?
Het begint allemaal met de ambitie om snel te willen groeien met jouw startup, maar dat zit volgens mij wel goed anders kwam je niet op deze blog terecht. De wil om snel te groeien is één van de belangrijkste eigenschappen die je nodig hebt om snel te kunnen opschalen met jouw startup in de foodsector. Zonder die ambitie ga je er namelijk niet komen. Eén van de belangrijkste lessen voor startups is namelijk dat jouw onderneming schaalbaar moet zijn. Maar hoe maak je jouw startup schaalbaar?
Opschalen als food startup: hoe doe je dat?
Het schaalbaar maken van jouw bedrijf houdt in dat jouw startup klaar is voor snelle groei. Als jij jouw bedrijf niet inricht op eventuele snelle toename van de vraag, loop je steeds tegen dezelfde problemen aan. Je moet dan namelijk steeds anticiperen op de groei die je meemaakt en dat betekent steeds weer op zoek naar een nieuwe ruimte, nieuw personeel en nieuw kapitaal.
Dat is één van de meest gemaakte fouten bij startups: niet van het begin af aan bezig met het schaalbaar maken van de onderneming. Bij alle keuzes die je maakt, of apparatuur die je aanschaft moet je rekening houden met groei. Er is bijvoorbeeld niks mis mee om eerst over te stappen op een gedeelde flexkeuken voordat je een eigen pand huurt. Maar houd wel rekening met de volgende stap.
Denk groot als je start met jouw food startup
Snel willen groeien betekent groot denken en daar gaat een behoorlijk risico mee gepaard. Maar als jij bereid bent om dat risico te nemen dan kan het ineens hard gaan. Zorg er dus voor dat je er klaar voor bent, en denk een aantal stappen vooruit. Neem het personeel mee in jouw ambitie en de eventuele volgende stappen. Laat jouw personeel ook meedenken in die volgende stappen. Stel een helder, maakbaar maar ambitieus doel op en bedenk samen hoe jullie daar gaan komen. Zo houd je jouw personeel betrokken bij het doel en de ambitie van het bedrijf.
Goed personeel is onmisbaar
Onmisbaar bij het schaalbaar maken van jouw onderneming is goed personeel. Het vinden van goed personeel dat past bij jou en jouw onderneming is een tijdrovende en lastige klus. Maar jouw bedrijf valt of staat met het juiste personeel. Hoe ga je op zoek naar het juiste personeel? Dit werkt alleen als je weet wat de kernwaarden zijn van jou en van de onderneming. Waarom ben jij de startup begonnen, wat wil jij met het bedrijf bereiken? En hoe wil je dat doel bereiken? Bedenk dat het personeel niet alleen nu bij jou moet passen, maar ook nog steeds wanneer het bedrijf snelle groei doormaakt. Als je personeel aantrekt die passen bij de kernwaarden, is de kans veel groter dat het talent ook langer behouden blijft voor het bedrijf.
Zorg voor voldoende cash, zodat een tekort de groei niet stagneert
Groeien kost geld, zorg ervoor dat je voldoende cash in huis hebt zodat een tekort aan cash de groei niet stagneert. Maar het in huis hebben van voldoende cash zorgt er ook voor dat je onvoorziene tegenslagen het hoofd kunt bieden. Zorg er dan ook voor dat je weet wat je verbruikt en daarmee ook wat je nodig hebt aan cash. Hoe weet je hoeveel cash je op de bank moet houden? Dit bereken je aan de hand van de burn rate en de cash runway. Wil je weten hoe je dit berekent neem dan even een kijkje in een eerdere blog over dit onderwerp.
Welke stappen ga je maken bij het opschalen van jouw food startup?
Als beginnende food startup ben je voornamelijk bezig met het product zelf. Je begint waarschijnlijk ergens thuis of je huurt wekelijks een plekje in een flexkeuken. Maar op het moment dat je met jouw bedrijf wilt opschalen, komen er zoveel meer dingen bij kijken dan alleen het koken of het bereiden. Je bent nu niet meer alleen de chef, maar ook de CEO van een onderneming aan het worden. Je krijgt er ineens taken bij zoals werkgeverschap, marketing en de boekhouding. Dit zijn waarschijnlijk niet de taken waarom jij een eigen onderneming bent gestart, maar ze horen er wel bij. En je bent als startup waarschijnlijk nog niet in staat om al deze taken te laten vervullen door eigen personeel.
Outsourcing: wat kun je uitbesteden?
Het kan dan een goed idee zijn om deze taken te outsourcen. Denk aan het aannemen van personeel op de payroll of in het begin het inhuren van een freelance VA voor een paar uur per week. Dit zou je ook kunnen doen met het financiële plaatje. Als jij jouw kostbare tijd liever besteed aan de ontwikkeling van een nieuwe smaak of een nieuw product denk er dan eens over na om de boekhouding en de financiële cijfers door iemand anders overzichtelijk te laten maken. Bekijk hier wat The Money Mate voor jou kan betekenen.
Het product: kan jouw product de grote vraag aan?
Niet alleen jij zal stappen moeten maken om succesvol te kunnen opschalen, jouw product moet dit ook. Waar het begon met jouw passie voor koken en het product, moet je nu gaan nadenken over de professionalisering van jouw product. Hoe zorg je ervoor dat het product dat jij aanbiedt ook de grote vraag aan kan die hoort bij het opschalen van een food startup? Denk ook daarin een aantal stappen vooruit. Je wilt natuurlijk voorkomen dat je nee moet gaan verkopen aan nieuwe klanten.
Denk dus na over hoe jij ervoor kan zorgen dat het product op grote schaal geproduceerd kan worden. Passen de ingrediënten die jij nu gebruikt daar nog wel bij? Is het proces nog wel haalbaar op grote schaal? Kan ik het product nog wel op dezelfde manier presenteren? Vraag ik de juiste prijs voor mijn product? Allemaal vragen waar je over na moet denken voordat je kan beginnen met het opschalen van jouw food startup.
8 Tips bij het opschalen van jouw food startup
1. Denk na over een eventuele productlijn
Verkoop je slechts één of twee producten, denk dan eens na over het opzetten van een productlijn. Wellicht verkopen de producten die je nu verkoopt goed in jouw regio, maar is de vraag in een andere regio een stuk kleiner. Dit kan ervoor zorgen dat een bepaalde smaak of ander product weer heel goed loopt. Ook kan je zo meer halen uit jouw merk, kopers van jouw product nemen misschien ook andere smaken of producten af als jouw merk goed bevalt.
2. Onderhandel opnieuw over de inkoopprijzen
Groter inkopen betekent vaak ook de mogelijkheid om een grotere korting te krijgen. Als je ineens hele andere hoeveelheden nodig hebt, kun je prima opnieuw offertes uitzetten bij meerdere partijen, vergelijken en de beste keuze maken. Doe dit niet alleen bij de ingrediënten maar denk hier ook aan de verpakkingen.
3. Houd je productiecapaciteit goed in de gaten
Bereken de capaciteit niet alleen voor de korte termijn maar ook met de mogelijke groei op de lange termijn. Investeer op tijd in nieuwe apparatuur of medewerkers, zodat je geen nee hoeft te verkopen aan potentiële nieuwe klanten.
4. Betrek de bestaande klanten in de groei van jouw food startup
Zorg dat je weet wat klanten graag willen zien door middel van een marktonderzoek. Jouw fans hebben misschien wel hele originele ideeën over nieuwe smaken of nieuwe producten Ook kan je jouw klanten betrekken bij de financiering van jouw onderneming. Je ziet tegenwoordig steeds meer startups in de foodsector starten met crowdfunding. Op die manier maak je jouw fans onderdeel van de onderneming.
5. Zorg ervoor dat je op de hoogte bent van de relevante regelgeving omtrent de verkoop van voedingswaren
Voor een particuliere verkoper gelden weer andere regels als voor een groot retailbedrijf. De warenwet bepaalt aan welke eisen jouw product moet voldoen. Zo moet je voldoen aan regels omtrent allergenen maar ook aan regels rond de hygiëne. Daarnaast ziet de NVWA toe op de voedselveiligheid en moet je voldoen aan Europese regels van de Algemene Levensmiddelen Verordening.
6. Overweeg om over te stappen van B2C naar B2B als je snel wilt opschalen
Door direct te verkopen aan retailers zoals Albert Heijn of Sligro kan je het jezelf een stuk makkelijker maken en enorm groeien. Hallo naamsbekendheid. Onthoud wel dat deze retailers enorm veel macht hebben in prijzen en betaaltermijnen. Wil je hier dus in de schappen liggen, houd hier dan vooral rekening mee in de prijssetting. En vergeet je voorraad niet: je wilt niet het product zijn met ‘tijdelijk niet leverbaar’ omdat je geen groei had ingecalculeerd.
7. Zie de ‘eenvoudige’ zaken niet over het hoofd
Ga je internationaal opschalen? Denk ook aan ‘eenvoudige’ zaken zoals verpakkingen in meerdere talen en de maateenheden op de verpakking.
8. Zorg voor goede financiële systemen die voor jou werken
Als je breed gaat opschalen (meerdere typen klanten of meerdere producten) zorg er dan voor dat je financiële systemen zoals je boekhoudsysteem of een KPI softwarepakket ook mee opschalen. Maak verschillende categorieën aan, bijvoorbeeld per productsoort of per afzetgebied zodat je goed kan evalueren welke producten het meeste opleveren. Het kan zomaar zijn dat product X het goed doet in Nederland, terwijl product Y echt door het dak gaat in Duitsland. Als dat zo is, en je weet dat, kun je daar heel effectief je promotie op inzetten. Ze zeggen niet voor niets: meten = weten.
Hulp nodig?
Heb jij een food startup en kun je wel wat financiële hulp gebruiken bij? Marissa Bonants ondersteunt bedrijven op het vlak van winstgevend ondernemen, inzicht in cijfers en realistische financiële plannen. Dus ik denk graag met je mee! Neem geheel vrijblijvend contact op, om te kijken wat de mogelijkheden zijn.
